Από τις πρώτες μέρες της πανδημίας ήταν σαφές, ότι ορισμένοι άνθρωποι αποβάλλουν γενετικό υλικό από τον ιό στα κόπρανα τους για μήνες μετά την προσβολή του Covid-19. Τα ευρήματα θεωρήθηκαν αρχικά ως περιέργεια, αλλά υπάρχουν αυξανόμενα στοιχεία, που υποστηρίζουν την ιδέα ότι οι επίμονοι θύλακες του κορoνοϊού – στο έντερο ή αλλού – μπορεί να συμβάλλουν στη μακρά Covid.
Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο καθηγητής David R Walt και οι συνεργάτες του στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ ανακοίνωσαν, ότι είχαν ανιχνεύσει πρωτεΐνες Sars-CoV-2 -συνηθέστερα την πρωτεΐνη ακίδας του ιού- στο αίμα του 65% των μακροχρόνιων ασθενών που εξέτασαν, έως και 12 μήνες μετά την πρώτη τους διάγνωση.
Αν και μικρή και προκαταρκτική, η μελέτη παρέχει μερικά από τα πιο συναρπαστικά στοιχεία μέχρι στιγμής για την ιδέα, ότι οι δεξαμενές του ιού θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη μακροπρόθεσμη κακή υγεία των ανθρώπων. «Ο χρόνος ημιζωής της πρωτεΐνης ακίδας στο σώμα είναι αρκετά σύντομος, επομένως η παρουσία της δείχνει ότι πρέπει να υπάρχει κάποιο είδος ενεργού ιικού αποθέματος», σημείωσε ο Walt.
Η πρωτεΐνη Spike δεν ανιχνεύθηκε στο αίμα ασθενών με Covid που δεν είχαν συνεχή συμπτώματα.
Ο Walt είχε κίνητρο να πραγματοποιήσει τη μελέτη αφού προηγούμενες έρευνες των συναδέλφων του ανίχνευσαν γενετικό υλικό από τον ιό Covid (ιικό RNA) σε δείγματα κοπράνων από παιδιά με πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο (μια σπάνια αλλά σοβαρή πάθηση που εμφανίζεται συχνά περίπου τέσσερις εβδομάδες μετά τη σύλληψη του Covid), καθώς και πρωτεΐνη ακίδας και δείκτης διαρροής του εντέρου στο αίμα τους.
Η θεραπεία τους με ένα φάρμακο που μείωσε την εντερική διαπερατότητα οδήγησε σε ταχεία κάθαρση της πρωτεΐνης ακίδας και βελτίωση των συμπτωμάτων τους. Η υπόθεση εργασίας του Walt είναι ότι κάτι παρόμοιο μπορεί να συμβαίνει σε άτομα με μακρά Covid.

Εάν άλλες ομάδες μπορούσαν να αναπαράγουν τα ευρήματα του Walt, θα ήταν «αρκετό παιχνίδι» για την ιδέα ότι οι θύλακες του ιού δεν εξακολουθούσαν να υπάρχουν σε τουλάχιστον μερικούς μακροχρόνιους ασθενείς με Covid, δήλωσε η Dr Amy Proal, μικροβιολόγος στο Ίδρυμα Ερευνών PolyBio. ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός των ΗΠΑ που υποστηρίζει την έρευνα σε περίπλοκες χρόνιες φλεγμονώδεις καταστάσεις: «Προσωπικά δεν βλέπω έναν μηχανισμό με τον οποίο η πρωτεΐνη ακίδας θα μπορούσε να παραμείνει για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς [να υπάρχει ο ιός]».
Άλλες ομάδες έχουν επίσης βρει ενδείξεις,, ότι ο ιός συνεχίζει να υπάρχει σε ασθενείς που έχουν αναρρώσει από τον Covid. Τον Απρίλιο, η Ami Bhatt, από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στην Καλιφόρνια, και οι συνεργάτες της ανέφεραν ότι περίπου το 13% των ατόμων εξακολουθούσαν να αποβάλλουν ιικό RNA στα κόπρανα τους τέσσερις μήνες μετά την προσβολή του Covid και σχεδόν το 4% συνέχισε να το κάνει στους επτά μήνες. Αυτά τα άτομα ανέφεραν επίσης συχνά συνεχιζόμενα γαστρεντερικά συμπτώματα όπως ναυτία, έμετο και κοιλιακό άλγος.
«Το ερώτημα είναι εάν η συνεχιζόμενη παρουσία του ιού στο έντερο ή αλλού μπορεί να “γαργαλήσει” το ανοσοποιητικό σύστημα και να προκαλέσει επίμονα συμπτώματα», επισήμανε ο Bhatt.
Ξεχωριστή έρευνα, η οποία ανέλυσε τον ιστό του εντέρου από 46 άτομα με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου που είχαν αναρρώσει από ήπιο Covid, διαπίστωσε ότι το ιικό RNA ή πρωτεΐνες θα μπορούσαν ακόμα να ανιχνευθούν στο 70% από αυτούς επτά μήνες αργότερα. Περίπου τα δύο τρίτα αυτών των ατόμων ανέφεραν συνεχιζόμενα συμπτώματα όπως κόπωση ή προβλήματα μνήμης – ενώ κανένα από αυτά που δεν είχαν ανιχνεύσιμο ιό δεν το έκανε.
Ωστόσο, άλλες προκαταρκτικές έρευνες έχουν ανακτήσει τον ιό -σε ορισμένες περιπτώσεις αναπαράγεται ιό – από άλλες ανατομικές θέσεις, συμπεριλαμβανομένων των ματιών, του εγκεφάλου και της καρδιάς, πολλούς μήνες μετά τη μόλυνση των ανθρώπων.