Διαβήτης: Τι προβλήματα προκαλεί στα πόδια

Ο διαβήτης είναι μια κατάσταση κατά την οποία το σώμα αδυνατεί να διασπάσει αποτελεσματικά τη γλυκόζη. Όταν η γλυκόζη συσσωρεύεται στο αίμα για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να βλάψει τα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία. Ως αποτέλεσμα, επηρεάζονται διάφορα μέρη και όργανα του σώματος. Τα άτομα με διαβήτη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν προβλήματα με τα πόδια τους.

Πώς μπορεί ο διαβήτης να επηρεάσει τα πόδια;

Το παρατεταμένο υψηλό σάκχαρο στο αίμα (υπεργλυκαιμία) μπορεί να βλάψει τα νεύρα και να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία. Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα μπορεί να διαταράξει την ικανότητα των νεύρων να μεταδίδουν σήματα και μπορεί να προκαλέσει χημικές βλάβες. Η συσσώρευση ζάχαρης στο αίμα μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία, που μεταφέρουν οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά στα νεύρα.

Τα χρόνια υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο για περιφερική νευροπάθεια, η οποία είναι βλάβη των νεύρων στα πόδια και τα χέρια. Αυτός είναι ο πιο κοινός τύπος νευροπάθειας. Επηρεάζει περίπου το ένα τρίτο έως το μισό των ατόμων με διαβήτη.

Διαβητική νευροπάθεια

Τα άτομα που έχουν διαβήτη για μεγάλο χρονικό διάστημα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν νευροπάθεια. Η αυξημένη γλυκόζη στο αίμα, η ηλικία, το κάπνισμα, οι συννοσηρότητες (συνυπάρχουσες παθήσεις υγείας), οι μεταβολικοί παράγοντες και η γενετική μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο. Υπάρχουν διάφοροι τύποι νευροπάθειας, αλλά αυτός που επηρεάζει τα πόδια ονομάζεται περιφερική νευροπάθεια.

Η διαβητική περιφερική νευροπάθεια μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο επιπλοκών του ποδιού, καταστρέφοντας τα νεύρα και τα αιμοφόρα αγγεία. Το κάψιμο και το μυρμήγκιασμα είναι κοινά συμπτώματα που εμφανίζονται, όταν έχουν προσβληθεί μικρά νεύρα. Η απώλεια της προστατευτικής αίσθησης (LOPS) συμβαίνει, όταν οι μεγάλες νευρικές ίνες έχουν υποστεί βλάβη. Αυτό μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για έλκη στα πόδια.

Πολλοί άνθρωποι που έχουν νευροπάθεια δεν έχουν συμπτώματα. Εάν έχετε ιστορικό νευροπάθειας ή προηγούμενο έλκος, θα πρέπει να εξετάζετε τα πόδια σας σε κάθε επίσκεψη σε πάροχο υγειονομικής περίθαλψης.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι φαρμάκων για τη θεραπεία των συμπτωμάτων της διαβητικής νευροπάθειας. Επιπλέον, η διακοπή του καπνίσματος, η αλλαγή των διατροφικών συνηθειών, η απώλεια βάρους (εάν ενδείκνυται) και ο γλυκαιμικός έλεγχος είναι σημαντικοί παράγοντες που μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα της νευροπάθειας καθώς και να μειώσουν την εξέλιξη. Δυστυχώς, για μερικούς ανθρώπους η νευροπάθεια μπορεί να είναι μόνιμη. Τα θεραπευτικά υποδήματα συνιστώνται για όσους έχουν σοβαρή νευροπάθεια, παραμορφώσεις ποδιών, έλκη, σχηματισμό κάλων, κακή περιφερική κυκλοφορία ή ιστορικό ακρωτηριασμού.

Γάγγραινα

Η γάγγραινα είναι μια νέκρωση (θάνατος ιστού) του δέρματος που συμβαίνει, όταν υπάρχει διαταραχή της ροής του αίματος σε μια περιοχή του σώματος. Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω τραυματισμού ή μόλυνσης. Τα άτομα με διαβήτη που έχουν νευροπάθεια ή ιστορικό έλκους στα πόδια, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν γάγγραινα.

Η παρουσία γάγγραινας δικαιολογεί την άμεση παραπομπή σε έναν ειδικό, όπως έναν αγγειοχειρουργό, έναν επεμβατικό καρδιολόγο ή έναν ακτινολόγο για αξιολόγηση και θεραπεία. Η θεραπεία της γάγγραινας σε άτομα με διαβήτη θα πρέπει να πραγματοποιείται αμέσως για να αποφευχθεί ο κίνδυνος ακρωτηριασμού. Η θεραπεία θα λάβει διάφορες μορφές. Ο καθαρισμός (χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση κατεστραμμένου ιστού) για το τραύμα είναι σημαντικός. Η θεραπεία της λοίμωξης και η βελτίωση της κυκλοφορίας για την αύξηση της παροχής αίματος θα βοηθήσουν επίσης τη διαδικασία επούλωσης. Μπορεί επίσης να συνιστάται θεραπεία με υπερβαρικό οξυγόνο.

Περιφερική Αγγειακή Νόσος

Η περιφερική αγγειακή νόσος (PVD) είναι ένας όρος, που χρησιμοποιείται συχνά εναλλακτικά με την περιφερική αρτηριακή νόσο (PAD). Η περιφέρεια αναφέρεται στα αγγεία έξω από την καρδιά. Το PAD εμφανίζεται, όταν οι φλέβες και οι αρτηρίες φράσσονται με λιπώδεις εναποθέσεις (αθηροσκλήρωση). Στο PAD κάτω άκρων, οι αρτηρίες στα πόδια φράζουν, γεγονός που μειώνει τη ροή του αίματος και την αίσθηση στα πόδια.

Η PAD εκτιμάται, ότι είναι παρούσα σε έως και 50%-60% των ασθενών με διαβητικό έλκος ποδιού. Τα συμπτώματα της PAD περιλαμβάνουν:

• Ξηρό δέρμα
• Αποχρωματισμός του δέρματος
• Κακή ανάπτυξη των νυχιών
• Πληγές στα πόδια, που αργούν να επουλωθούν
• Έλκη ποδιών
• Πόνος ή κράμπες στα πόδια (που ξεκινά με το περπάτημα και σταματά σε ηρεμία)

Η θεραπεία για το PAD περιλαμβάνει τροποποιήσεις στον τρόπο ζωής, όπως διακοπή του καπνίσματος, άσκηση και ένα πρόγραμμα διατροφής για την καρδιά. Διατίθενται επίσης συνταγογραφούμενα φάρμακα, που στοχεύουν στην πρόληψη των θρόμβων αίματος, στη μείωση της αρτηριακής πίεσης και στη βελτίωση της χοληστερόλης. Επιπλέον, ο καλός έλεγχος των σακχάρων στο αίμα μπορεί επίσης να βελτιώσει το PAD.

Πόδι Charcot

Το πόδι Charcot είναι μια παραμόρφωση που εμφανίζεται, όταν υπάρχει εξασθένηση στα οστά λόγω νευροπάθειας. Αισθητηριακή, κινητική ή αυτόνομη νευροπάθεια, τραύμα και μεταβολικές ανωμαλίες όλα συμβάλλουν στο πόδι Charcot. Η νευροπάθεια μπορεί να προκαλέσει μείωση της αίσθησης στις αρθρώσεις και η αποδυνάμωση των οστών μπορεί να οδηγήσει σε κατάγματα.

Το πόδι Charcot αυξάνει τον κίνδυνο τραυμάτων και ελκών στα πόδια. Αυτή είναι μια πολύ σοβαρή κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε ακρωτηριασμό, εάν δεν εντοπιστεί και αντιμετωπιστεί.

Η θεραπεία του ποδιού Charcot είναι περίπλοκη και περιλαμβάνει μια διεπιστημονική ομάδα, που ειδικεύεται στον διαβήτη. Η θεραπεία ποικίλλει ανάλογα με πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της φάσης της διαδικασίας της νόσου, της θέσης, της σοβαρότητας της νόσου, της παρουσίας ή απουσίας μόλυνσης και άλλων συννοσηροτήτων. Τα σχέδια ποικίλλουν και μπορεί να περιλαμβάνουν βασική τροποποίηση παπουτσιού, θεραπεία λοίμωξης και ακρωτηριασμό άκρου.

Συνήθη προβλήματα διαβητικού ποδιού

Τα άτομα με διαβήτη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο προβλημάτων στα πόδια λόγω νευροπάθειας ή μειωμένης ροής αίματος. Μερικοί συνήθεις τύποι παθήσεων των ποδιών είναι:

• Πόδι του αθλητή: Τα άτομα με διαβήτη διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης του ποδιού του αθλητή (tinea pedis), της πιο κοινής μυκητιακής πάθησης. Τα άτομα με διαβήτη που έχουν αυτόνομη νευροπάθεια, μπορεί να έχουν υπερβολική εφίδρωση, η οποία μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης μυκήτων.
• Φουσκάλες: Οι διαβητικές φουσκάλες (bullosis diabeticorum) μπορεί να εμφανιστούν στα πόδια και το πίσω μέρος των χεριών. Τυπικά, είναι συνέπεια της υπεργλυκαιμίας και θα επουλωθούν από μόνα τους, όταν τα σάκχαρα στο αίμα επανέλθουν στα φυσιολογικά επίπεδα.
• Bunions: Αυτό συμβαίνει,όταν το μεγάλο δάχτυλο του ποδιού σας να γέρνει προς το δεύτερο δάχτυλο του ποδιού σας. Μπορεί το κόκκαλο που οδηγεί στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού να βγαίνει προς τα έξω. Αποτελεί συνήθως το αποτέλεσμα κακής εφαρμογής παπουτσιών.
• Κάλοι: Η αυτόνομη νευροπάθεια μπορεί επίσης να μειώσει την εφίδρωση, με αποτέλεσμα ξηρά πόδια, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τον σχηματισμό κάλων. Οι κάλοι που δεν αντιμετωπίζονται, αυξάνουν τον κίνδυνο για έλκη στα πόδια.