Η δυσλεξία είναι μια μαθησιακή δυσκολία, που επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να διαβάζει. Ένα άτομο με δυσλεξία μπορεί επίσης να έχει πρόβλημα με την ανάπτυξη άλλων γλωσσικών δεξιοτήτων, όπως η γραφή, η ορθογραφία και η προφορά λέξεων. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Δυσλεξίας, η δυσλεξία είναι η πιο κοινή μαθησιακή δυσκολία και η πιο κοινή αιτία για δυσκολίες στην ανάγνωση, τη γραφή και την ορθογραφία. Υπολογίζεται, ότι το 5% έως 10% του πληθυσμού έχει δυσλεξία, αν και ορισμένες εκτιμήσεις είναι τόσο υψηλές ως 17%.
Η δυσλεξία εμφανίζεται με διαφορετικές μορφές με βάση τα αίτια: αναπτυξιακά (που περιλαμβάνει πρωτογενή και δευτερογενή δυσλεξία) και επίκτητη δυσλεξία, καθώς και υποκατηγορίες, που σχετίζονται με συμπτώματα. Διαβάστε παρακάτω για να μάθετε περισσότερα για τους τύπους και τις υποκατηγορίες της δυσλεξίας.
Τύποι
Κάτω από την ομπρέλα της δυσλεξίας, οι ερευνητές έχουν εντοπίσει διαφορετικούς τύπους με βάση την αιτία.
Τύποι Δυσλεξίας
Δεν υπάρχουν ιατρικά επίσημοι «τύποι» δυσλεξίας. Αντίθετα, όλοι οι τύποι εμπίπτουν στη μεγαλύτερη κατηγορία της δυσλεξίας. Ωστόσο, οι τύποι επιτρέπουν στους εκπαιδευτικούς να προχωρήσουν σε εξατομικευμένα σχέδια για να βελτιώσουν την αναγνωστική ευχέρεια κάποιου πιο αποτελεσματικά.
- Αναπτυξιακή δυσλεξία
Η αναπτυξιακή δυσλεξία υπάρχει από τη γέννηση. Αυτός ο τύπος περιλαμβάνει πρωτοπαθή και δευτεροπαθή δυσλεξία. Η πρωτοπαθής δυσλεξία οφείλεται σε κληρονομικά γονίδια ή σε μια γενετική μετάλλαξη, που εμφανίζεται πρώτα στο ίδιο το άτομο. Ορισμένες εκτιμήσεις υποδηλώνουν, ότι το 40% έως 60% των παιδιών, των οποίων οι γονείς έχουν δυσλεξία, θα αναπτύξουν επίσης αυτή τη μαθησιακή δυσκολία.
Στην πρωτοπαθή δυσλεξία, η δυσλειτουργία βρίσκεται στην αριστερή πλευρά του εγκεφάλου, η οποία εμπλέκεται στην ανάγνωση, και επηρεάζει την ικανότητα ενός ατόμου να επεξεργάζεται τη γλώσσα. Είναι πιο συχνό στους άντρες παρά στις γυναίκες.
Η δευτερογενής δυσλεξία προκαλείται από προβλήματα με τη νευρολογική ανάπτυξη κατά την εμβρυϊκή περίοδο (στη μήτρα). Όπως και με την πρωτοπαθή δυσλεξία, τα συμπτώματα της δευτερογενούς δυσλεξίας είναι παρόντα ξεκινώντας από την πρώιμη παιδική ηλικία.
- Επίκτητη δυσλεξία
Η επίκτητη δυσλεξία, γνωστή και ως τραυματική δυσλεξία, εμφανίζεται στην παιδική ή ενήλικη ζωή ως αποτέλεσμα τραυματισμού ή ασθένειας. Αυτό μπορεί να είναι εγκεφαλικό τραύμα, εγκεφαλικό επεισόδιο (εγκεφαλικός τραυματισμός λόγω απόφραξης αιμοφόρου αγγείου ή αιμορραγίας στον εγκέφαλο) ή άνοια (προοδευτική μείωση της μνήμης, της ικανότητας σκέψης και της συμπεριφοράς).
- Δυσλεξία και νοημοσύνη
Η δυσλεξία, επίσης γνωστή ως διαταραχή ανάγνωσης, είναι μια γλωσσική μαθησιακή δυσκολία, που επηρεάζει την ικανότητα του ατόμου να διαβάζει. Τα περισσότερα άτομα με δυσλεξία έχουν μέση ή άνω του μέσου όρου νοημοσύνη, επομένως οι δυσκολίες τους με την ανάγνωση είναι απροσδόκητες.
Υποκατηγορίες
Εκτός από τους κύριους τύπους δυσλεξίας που βασίζονται στην αιτία, οι ερευνητές και οι εκπαιδευτικοί συχνά αναφέρονται σε υποκατηγορίες δυσλεξίας με βάση τον τρόπο που βιώνονται: φωνολογική, επιφανειακή, γρήγορη ονομασία, διπλή ελλειμματική δυσλεξία, οπτική και βαθιά. Κάθε μία από αυτές τις υποκατηγορίες σχετίζεται με ένα συγκεκριμένο σύμπλεγμα συμπτωμάτων δυσλεξίας.
1. Φωνολογική
Η φωνολογική δυσλεξία επηρεάζει τη φωνητική επίγνωση ενός ατόμου, που είναι η ικανότητά του να αναλύει τις λέξεις σε μεμονωμένους ήχους. Τα άτομα με αυτό το είδος δυσλεξίας μπορούν συχνά να επεξεργαστούν και να κατανοήσουν ολόκληρες λέξεις, αλλά όχι τους μεμονωμένους ήχους που τις απαρτίζουν. Δυσκολεύονται να αποκωδικοποιήσουν λέξεις.
2. Επιφανειακή δυσλεξία
Τα άτομα με επιφανειακή δυσλεξία δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν οικείες λέξεις στη σελίδα και να αντιστοιχίσουν τις έντυπες λέξεις με τους ήχους τους. Αυτό τους δυσκολεύει να απομνημονεύσουν και να θυμηθούν λέξεις, ακόμα και αυτές που έχουν ήδη μάθει.
3. Ταχεία ονομασία
Εάν κάποιος δυσκολεύεται να ονομάσει γρήγορα γράμματα, χρώματα και αριθμούς, μπορεί να έχει δυσλεξία ταχείας ονοματοδοσίας. Αυτός ο τύπος δυσλεξίας περιλαμβάνει δυσκολίες τόσο με τον ρυθμό ανάγνωσης, όσο και με τη γλωσσική επεξεργασία.
4. Διπλή ελλειμματική δυσλεξία
Τα άτομα με διπλή ελλειμματική δυσλεξία έχουν προβλήματα σε δύο διαφορετικούς τομείς της ανάγνωσης, όπως η γρήγορη ονοματοδοσία και η φωνολογική επίγνωση.
5. Οπτική δυσλεξία
Η οπτική δυσλεξία πιθανότατα προκαλείται από προβλήματα με τα μέρη του εγκεφάλου, που περιλαμβάνουν οπτική επεξεργασία. Τα άτομα με οπτική δυσλεξία συχνά δυσκολεύονται να θυμηθούν αυτό που μόλις διάβασαν. Μπορεί επίσης να έχουν πρόβλημα με την ορθογραφία, τον σχηματισμό γραμμάτων και άλλες πτυχές της γραφής.
6. Βαθιά δυσλεξία
Η βαθιά δυσλεξία είναι μια μορφή επίκτητης δυσλεξίας, που προκύπτει από τραύμα στο αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου. Αυτός ο τύπος δυσλεξίας επηρεάζει την ικανότητα κάποιου να διαβάζουν αφηρημένες λέξεις. Περιλαμβάνει επίσης σημασιολογικά λάθη, αντικατάσταση μιας λέξης με μια σχετική κατά την ανάγνωση (σκέφτονται “λεωφόρος” για “δρόμος” ή “αιλουροειδές” για “γάτα”).
Add Comment