Η κατάθλιψη είναι μια από τις πιο κοινές ψυχικές διαταραχές. Μπορεί να επηρεάσει οποιονδήποτε σε σχεδόν οποιαδήποτε ηλικία, αλλά το τι προκαλεί κατάθλιψη σε μερικούς ανθρώπους δεν είναι πάντα γνωστό. Οι πιθανές αιτίες κατάθλιψης μπορεί να περιλαμβάνουν γενετική, χημεία του εγκεφάλου, γεγονότα ζωής, ιατρικές καταστάσεις και παράγοντες του τρόπου ζωής. Υπολογίζεται ότι το 10% έως 15% του γενικού πληθυσμού θα εμφανίσει κλινική κατάθλιψη στη διάρκεια της ζωής του. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά, ότι το 5% των ανδρών και το 9% των γυναικών εμφανίζουν καταθλιπτικές διαταραχές κάθε χρόνο.
Αυτό το άρθρο εξετάζει τις κοινές αιτίες της κατάθλιψης. Καλύπτει τους γενετικούς, βιολογικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες, που μπορούν να παίξουν ρόλο στην πάθηση.
Συνήθεις αιτίες κατάθλιψης
Οι ερευνητές υποψιάζονται, ότι υπάρχουν στην πραγματικότητα πολλές διαφορετικές αιτίες της κατάθλιψης και ότι δεν μπορεί πάντα να προληφθεί. Παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην κατάθλιψη περιλαμβάνουν:
- Γενετική
- Χημεία του εγκεφάλου
- Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις
- Χρήση ουσιών
- Στρες
- Ελλιπή διατροφή
Η κατάθλιψη δεν έχει μία μόνο αιτία. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες, που παίζουν ρόλο στην αύξηση του κινδύνου να αναπτύξει ένα άτομο την πάθηση. Οι γυναίκες εμφανίζουν κατάθλιψη σε υψηλότερα ποσοστά από τους άνδρες (10,5% των γυναικών έναντι 6,2% των ανδρών). Οι ειδικοί προτείνουν, ότι μπορεί να οφείλεται σε ορμονικούς παράγοντες.
Γενετικά αίτια της κατάθλιψης
Ένα οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης είναι μια άλλη σημαντική πιθανή αιτία, που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης της πάθησης. Είναι πιο πιθανό να εμφανίσετε συμπτώματα κατάθλιψης, εάν και άλλοι στην οικογένειά σας έχουν κατάθλιψη ή άλλο είδος διαταραχής της διάθεσης.
Οι εκτιμήσεις υποδεικνύουν, ότι η κατάθλιψη κατά περίπου 40% καθορίζεται από τη γενετική. Βέβαια, ενώ οι μελέτες υποδεικνύουν, ότι υπάρχει ένα ισχυρό γενετικό στοιχείο, οι ερευνητές δεν είναι ακόμη σίγουροι για όλους τους γενετικούς παράγοντες κινδύνου για την κατάθλιψη. Οι ερευνητές ανακάλυψαν, ότι η ύπαρξη ενός γονέα και ενός παππού με κατάθλιψη διπλασιάζει τον κίνδυνο της πάθησης.
Δεν είναι ακόμα σαφές, ποια ακριβώς γονίδια παίζουν ρόλο στην κατάθλιψη και άλλες διαταραχές της διάθεσης, αλλά οι ερευνητές γνωρίζουν ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά γονίδια, που μπορούν να παίξουν κάποιον ρόλο. Με την καλύτερη κατανόηση του τρόπου λειτουργίας τους, οι ερευνητές γονιδίων ελπίζουν να είναι σε θέση να δημιουργήσουν πιο αποτελεσματικές θεραπείες.
Είναι σημαντικό να θυμάστε, ότι καμία μεμονωμένη αιτία κατάθλιψης δεν δρα μεμονωμένα. Οι γενετικοί παράγοντες μπορεί να είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου, αλλά οι επιστήμονες πιστεύουν, επίσης, ότι τα γονίδια και το περιβάλλον αλληλεπιδρούν, για να ελέγξουν ακριβώς πώς εκφράζονται αυτά τα γονίδια.
Πώς η γενετική μπορεί να παίξει ρόλο στην κατάθλιψη
Εγκέφαλος και σώμα
Υπάρχουν πολλά διαφορετικά πράγματα που μπορούν να προκαλέσουν κατάθλιψη, συμπεριλαμβανομένων παραγόντων που σχετίζονται με τον εγκέφαλο και το σώμα. Μερικά πράγματα που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο για κατάθλιψη περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Ανισορροπίες χημείας εγκεφάλου
Μια πιθανή βιολογική αιτία της κατάθλιψης είναι η ανισορροπία στους νευροδιαβιβαστές, που εμπλέκονται στη ρύθμιση της διάθεσης. Ορισμένοι νευροδιαβιβαστές, όπως η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη και η νορεπινεφρίνη, παίζουν σημαντικό ρόλο στη διάθεση. Οι νευροδιαβιβαστές είναι χημικές ουσίες, που βοηθούν διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου να επικοινωνούν μεταξύ τους.
Όταν ορισμένοι νευροδιαβιβαστές είναι σε έλλειψη, μπορεί να προκληθούν τα συμπτώματα που αναγνωρίζουμε ως κλινική κατάθλιψη. Αυτή η θεωρία της κατάθλιψης υποδηλώνει, ότι η ύπαρξη πολλών ή πολύ λίγων ορισμένων νευροδιαβιβαστών προκαλεί, ή τουλάχιστον συμβάλλει, στην κατάθλιψη.
Αν και αυτή η εξήγηση αναφέρεται συχνά ως κύρια αιτία της κατάθλιψης, παραμένει αναπόδεικτη και πολλοί ειδικοί πιστεύουν, ότι δεν δίνει μια πλήρη εικόνα των περίπλοκων παραγόντων, που συμβάλλουν στην πάθηση. Τα φάρμακα για τη θεραπεία της κατάθλιψης συχνά επικεντρώνονται στην αλλαγή των επιπέδων ορισμένων χημικών ουσιών στον εγκέφαλο.
Μερικές από αυτές τις θεραπείες περιλαμβάνουν εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης-νορεπινεφρίνης (SNRIs), αναστολείς μονοαμινοξειδάσης (MAOIs) και τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (TCAs).
- Σωματική υγεία και ορισμένες ιατρικές παθήσεις
Μπορεί να έχετε περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσετε συμπτώματα κατάθλιψης, εάν έχετε χρόνια ασθένεια, διαταραχή ύπνου ή πάθηση του θυρεοειδούς. Τα ποσοστά κατάθλιψης τείνουν επίσης να είναι υψηλότερα μεταξύ των ατόμων που έχουν χρόνιο πόνο, διαβήτη, σκλήρυνση κατά πλάκας και καρκίνο. Το μυαλό και το σώμα συνδέονται ξεκάθαρα. Εάν αντιμετωπίζετε κάποιο πρόβλημα σωματικής υγείας, μπορεί να ανακαλύψετε αλλαγές και στην ψυχική σας υγεία.
Η ασθένεια σχετίζεται με την κατάθλιψη με δύο τρόπους: Το άγχος μιας χρόνιας ασθένειας μπορεί να πυροδοτήσει ένα επεισόδιο μείζονος κατάθλιψης. Επιπλέον, ορισμένες ασθένειες, όπως οι διαταραχές του θυρεοειδούς, η νόσος του Addison και η ηπατική νόσος, μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα κατάθλιψης.
- Γυναικείες ορμόνες φύλου
Έχει τεκμηριωθεί ευρέως, ότι οι γυναίκες βιώνουν σοβαρά προβλήματα ύφεσης περίπου δύο φορές πιο συχνά από τους άνδρες. Επειδή η επίπτωση των καταθλιπτικών διαταραχών κορυφώνεται κατά τη διάρκεια των αναπαραγωγικών ετών των γυναικών, πιστεύεται ότι μπορεί να παίζουν ρόλο ορμονικοί παράγοντες κινδύνου. Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε καταθλιπτικές διαταραχές σε περιόδους που οι ορμόνες τους είναι ρευστές, όπως κατά την περίοδο της εμμήνου ρύσεως, στην εγκυμοσύνη, στον τοκετό και στην περιεμμηνόπαυση.
Οι ορμονικές διακυμάνσεις που προκαλούνται από τον τοκετό και τις παθήσεις του θυρεοειδούς, μπορούν επίσης να συμβάλουν στην κατάθλιψη. Η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί μετά τον τοκετό μιας γυναίκας και πιστεύεται, ότι οφείλεται στις γρήγορες ορμονικές αλλαγές, που συμβαίνουν αμέσως μετά τον τοκετό. Επιπλέον, ο κίνδυνος κατάθλιψης μιας γυναίκας μειώνεται μετά την εμμηνόπαυση.
Add Comment