Η ποιότητα της ψυχικής σας υγείας μπορεί να επηρεαστεί από ένα ευρύ φάσμα παραγόντων στη ζωή σας. Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική σας υγεία με θετικούς ή αρνητικούς τρόπους, με κάποιους να αυξάνουν τον κίνδυνο να έχετε προβλήματα ψυχικής υγείας και άλλους να μειώνουν τον κίνδυνο. Μερικοί παράγοντες μπορεί να είναι ψυχολογικοί, συμπεριλαμβανομένης της αυτοεκτίμησής σας και του πόσο καλά αντιμετωπίζετε το άγχος, ενώ άλλοι παράγοντες μπορεί να είναι εμπειρίες όπως τραυματικά γεγονότα της ζωής. Ένας άλλος παράγοντας που μπορεί να διαμορφώσει την ψυχική σας υγεία είναι το κοινωνικό σας περιβάλλον.
Τι είναι κοινωνικό περιβάλλον;
Το κοινωνικό σας περιβάλλον περιλαμβάνει τις συνθήκες στις οποίες γεννιέστε, μεγαλώνετε, εργάζεστε, ζείτε και γερνάτε, καθώς και το ευρύτερο σύνολο δυνάμεων και συστημάτων, που διαμορφώνουν τις συνθήκες της καθημερινής σας ζωής. Το κοινωνικό σας περιβάλλον αποτελείται από πολλά στοιχεία, συμπεριλαμβανομένης της οικογένειάς σας, των ομάδων στις οποίες ανήκετε, της γειτονιάς σας, των κυβερνητικών πολιτικών και των κοινωνικών κανόνων.
Το κοινωνικό σας περιβάλλον είναι σημαντικό γιατί μπορεί να παρέχει πόρους, που υποστηρίζουν τη συνολική ποιότητα ζωής σας, συμπεριλαμβανομένης της ψυχικής σας υγείας. Εάν αντιμετωπίζετε μειονεκτήματα σε οποιονδήποτε τομέα του κοινωνικού σας περιβάλλοντος, μπορεί να δυσκολευτείτε να επιτύχετε θετική ψυχική υγεία, επειδή δεν μπορείτε να αποκτήσετε τους πόρους που χρειάζεστε.
Τι είναι η κοινωνική ανισότητα;
Δεν έχουν όλοι στην κοινωνία ίση πρόσβαση στους πόρους που χρειάζονται, για να μπορέσουν να ζήσουν ευτυχισμένες και υγιείς ζωές. Όταν οι πόροι μέσα στην κοινωνία μοιράζονται άνισα ή άδικα, αυτό ονομάζεται κοινωνική ανισότητα. Οι κοινωνικές ανισότητες συχνά ακολουθούν μοτίβα που μπορούν να αναχθούν στον τρόπο, με τον οποίο οι άνθρωποι ομαδοποιούνται στην κοινωνία.
Αυτό σημαίνει, ότι μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο πιθανό να αντιμετωπίσετε μειονεκτήματα με βάση πράγματα όπως η εθνικότητα, η ικανότητα, η εμφάνιση, η θρησκεία, το φύλο, η ηλικία, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η κοινωνικοοικονομική ομάδα και πολλά άλλα. Το να αντιμετωπίζετε κοινωνικές ανισότητες αυξάνει τον κίνδυνο για πολλές κοινές παθήσεις ψυχικής υγείας. Τα άτομα με ψυχικές παθήσεις, που αντιμετωπίζουν κοινωνικές ανισότητες είναι επίσης πιο πιθανό, να βιώσουν περισσότερες αρνητικές συνέπειες από την κατάστασή τους.
Κοινωνικοί παράγοντες, που μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική σας υγεία
Οποιαδήποτε εμπειρία, κατά την οποία σας βλέπουν ή σας αντιμετωπίζουν ως κατώτερο ή έχετε λιγότερη πρόσβαση στην εκπλήρωση των βασικών σας αναγκών, αποτελεί πρόκληση για την ψυχική σας υγεία. Παρακάτω είναι μια λίστα με μερικούς από τους πιο κοινούς κοινωνικούς παράγοντες, που μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική σας υγεία.
Λάβετε υπόψη, ότι η ψυχική υγεία είναι περίπλοκη και το κοινωνικό σας περιβάλλον είναι μόνο ένας από τους πολλούς παράγοντες, που μπορούν να επηρεάσουν την υγεία και την ευημερία σας. Ενώ το να αντιμετωπίζετε μειονεκτήματα σε έναν ή περισσότερους από αυτούς τους τομείς μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο να έχετε προβλήματα ψυχικής υγείας, δεν σημαίνει, ότι θα αναπτύξετε μια πάθηση ψυχικής υγείας. Μπορείτε επίσης να αναπτύξετε μια πάθηση ψυχικής υγείας χωρίς να αντιμετωπίζετε κοινωνικά μειονεκτήματα.
Εισόδημα και απασχόληση
Το οικογενειακό σας εισόδημα και η εργασιακή σας κατάσταση μπορεί να έχουν αντίκτυπο στην ψυχική σας υγεία. Τα άτομα που ζουν σε οικονομικές δυσκολίες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο προβλημάτων ψυχικής υγείας και χαμηλότερη ψυχική ευημερία. Το χαμηλό εισόδημα και η αντιμετώπιση της ανεργίας ή της ασταθούς απασχόλησης μπορεί να είναι πολύ αγχωτικό και μπορεί να οδηγήσει στη φτώχεια. Ζώντας στη φτώχεια σημαίνει, ότι δεν έχετε πρόσβαση σε αρκετά χρήματα και οικονομικούς πόρους, για να αντέξετε οικονομικά ένα ελάχιστο βιοτικό επίπεδο.
Αυτό σημαίνει, ότι δεν έχετε την πολυτέλεια να πληρώσετε για είδη πρώτης ανάγκης όπως φαγητό, υγειονομική περίθαλψη, διαμονή, θέρμανση και ρούχα. Η σχέση μεταξύ ψυχικής υγείας και φτώχειας μπορεί να λειτουργήσει αμφίδρομα. Η ζωή στη φτώχεια μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα ψυχικής υγείας, αλλά τα προβλήματα ψυχικής υγείας μπορούν επίσης να οδηγήσουν τους ανθρώπους στη φτώχεια, λόγω των διακρίσεων στην απασχόληση και της μειωμένης ικανότητας εργασίας.
Εκπαίδευση
Το επίπεδο εκπαίδευσης μπορεί να επηρεάσει την ψυχική σας υγεία. Έρευνες δείχνουν, ότι το χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης αυξάνει τον κίνδυνο να αντιμετωπίσετε προβλήματα ψυχικής υγείας. Υπάρχουν διάφοροι λόγοι για τη σχέση μεταξύ εκπαίδευσης και ψυχικής υγείας. Για μερικούς ανθρώπους, η εκπαίδευση διευκολύνει την πρόσβαση σε καλές ευκαιρίες απασχόλησης και την επίτευξη στόχων ζωής. Τα χαμηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης μπορεί να κάνουν πιο δύσκολη την εύρεση εργασίας, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στη φτώχεια. Μερικοί άνθρωποι δεν έχουν ίση πρόσβαση σε εκπαίδευση υψηλής ποιότητας λόγω του τόπου διαμονής τους, του οικογενειακού εισοδήματος ή άλλων συνθηκών διαβίωσης.
Τόπος διαμονής
Οι συνθήκες όπου ζείτε μπορεί να έχουν αντίκτυπο στην ψυχική σας υγεία. Το να ζείτε σε μια φτωχότερη γειτονιά, μπορεί να εισαγάγει μια σειρά από στρεσογόνους παράγοντες στη ζωή σας, που μπορεί να κάνουν πιο δύσκολο το να έχετε καλή ψυχική υγεία. Η τοποθεσία σας μπορεί να κάνει πιο δύσκολη την πρόσβαση σε υπηρεσίες που χρειάζεστε, όπως εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη. Αυτό μπορεί να οφείλεται εν μέρει στην έλλειψη διαθέσιμων συγκοινωνιακών συνδέσεων. Η ζωή σε μια περιοχή με υψηλή εγκληματικότητα και βία μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε ανασφαλείς. Ορισμένες γειτονιές ενδέχεται επίσης να στερούνται βασικών υπηρεσιών, όπως κοινοτικούς πόρους και καλής ποιότητας στέγαση.
Οι άστεγοι διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο, να παρουσιάσουν προβλήματα ψυχικής υγείας. Η πρόσβαση σε υπηρεσίες όπως η υγειονομική περίθαλψη μπορεί να είναι πιο δύσκολη, εάν κάποιος είναι άστεγος. Το να έχετε ένα ασφαλές και σταθερό μέρος για να ζείτε είναι μια βασική ανθρώπινη ανάγκη και η απουσία αυτού μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την ασφάλειά σας και φυσικά την ευημερία σας.
Είναι επίσης πιο πιθανό να αντιμετωπίσετε προβλήματα ψυχικής υγείας, εάν είστε πρόσφυγας ή αιτών ασύλου. Αυτό μπορεί εν μέρει να οφείλεται σε εμπειρίες που είχατε, πριν μεταναστεύσετε, όπως τραύμα από πόλεμο. Μπορεί επίσης να οφείλεται στις συνθήκες διαβίωσής σας μετά τη μετανάστευση, όπως ο χωρισμός από την οικογένεια, ο ρατσισμός, η άμεση διαβίωση, η κακή στέγαση, οι δυσκολίες με τις διαδικασίες ασύλου ή άλλες δυσκολίες προσαρμογής ή αποδοχής σε νέο μέρος.
Διάκριση
Η διάκριση συμβαίνει, όταν μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων υφίσταται άδικη μεταχείριση, δηλαδή αντιμετωπίζεται με χειρότερο τρόπο από άλλα άτομα σε παρόμοια κατάσταση, με βάση μια υποτιθέμενη διαφορά. Διαφορετικοί άνθρωποι βιώνουν διακρίσεις, που σχετίζονται με πολλούς παράγοντες, όπως:
- Φυλή
- Εμφάνιση
- Γένος
- Ηλικία
- Αναπηρία
- Σεξουαλικός προσανατολισμός
- Θρησκεία
Η έρευνα δείχνει, ότι η εμπειρία των διακρίσεων μπορεί να είναι μια σημαντική πηγή στρες και συνδέεται με καταστάσεις ψυχικής υγείας, όπως το άγχος και η κατάθλιψη. Κανείς δεν πρέπει ποτέ να βιώσει διακρίσεις. Εάν έχετε βιώσει διακρίσεις, δεν είστε οι μόνοι. Υπάρχει υποστήριξη εκεί έξω και δεν πρέπει να το αντιμετωπίσετε μόνοι σας.
Πολιτικοί παράγοντες
Η ψυχική σας υγεία μπορεί επίσης να επηρεαστεί από το ευρύτερο περιβάλλον της χώρας στην οποία ζείτε. Το να ζείτε σε μια χώρα, που αντιμετωπίζει πόλεμο ή πολιτική αστάθεια επηρεάζει την ασφάλειά σας και μπορεί να είναι πηγή τραύματος. Η μεγάλη πολιτική αλλαγή μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία ολόκληρων πληθυσμών. Οι κοινωνικές πολιτικές, που εφαρμόζει η κυβέρνησή σας έχουν επίσης αντίκτυπο στη συνολική υγεία και ευημερία σας. Η ύπαρξη πολιτικών που στοχεύουν στη μείωση της φτώχειας, της ανισότητας και των διακρίσεων και στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της υγειονομικής περίθαλψης και της εκπαίδευσης μπορούν όλα να συμβάλουν στη μείωση της κοινωνικής ανισότητας και στην ενίσχυση της ψυχικής υγείας και ευημερίας.
Τι μπορώ να κάνω για τις επιπτώσεις της κοινωνικής ανισότητας
Μπορεί να είναι απογοητευτικό να πιστεύετε, ότι ο κίνδυνος να έχετε πρόβλημα ψυχικής υγείας επηρεάζεται από περιστάσεις πέρα από τον έλεγχό σας. Η αντιμετώπιση των κοινωνικών ανισοτήτων δεν είναι κάτι που μπορείτε να αντιμετωπίσετε μόνοι σας. Απαιτεί από την κοινωνία ως σύνολο να συνεργαστεί για να αναπτύξει ολοκληρωμένες στρατηγικές, που μπορούν να μειώσουν την ανισότητα και να βελτιώσουν τις συνθήκες όπου γεννιόμαστε, μεγαλώνουμε, ζούμε, εργαζόμαστε και γερνάμε.
Ενώ το να αντιμετωπίζετε μειονεκτήματα σε μια άνιση κοινωνία αποτελεί μια άδικη πρόκληση για την ψυχική σας υγεία, υπάρχουν επίσης πολλοί τρόποι, που μπορούν να βοηθήσουν στην εξουδετέρωση αυτών των αρνητικών επιπτώσεων. Το να έχετε καλή αυτοεκτίμηση, αισιόδοξη προοπτική, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και κοινωνική υποστήριξη από την οικογένειά σας, τους φίλους ή την ευρύτερη κοινότητα, μπορούν όλα να σας βοηθήσουν να ανταπεξέλθετε στις αντιξοότητες. Η κατανόηση των παραγόντων, που μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική σας υγεία μπορεί να σας βοηθήσει να στηρίξετε τον εαυτό σας για να τους ξεπεράσει, να αμφισβητήσετε τα συστήματα που σας περιορίζουν και να ξέρετε ότι οι προκλήσεις για την ψυχική σας υγεία δεν είναι δικό σας λάθος.
Add Comment