Τα γεννητικά όργανα των γυναικών και των ανδρών μπορούν να προσβληθούν από μύκητες. Η συχνότερη αιτία των ασθενειών αυτών είναι ο μύκητας κάντια (Candida Albicans).
Αν και οι περισσότεροι μύκητες δεν δημιουργούν πρόβλημα για τον άνθρωπο, κάποιες περιπτώσεις είναι ικανές να προκαλέσουν ασθένειες υπό συγκεκριμένες συνθήκες.
Οι μύκητες μπορούν επίσης να διεισδύσουν στο δέρμα σας, να επηρεάσουν τα όργανά σας και να προκαλέσουν συστηματική λοίμωξη σε όλο το σώμα.
Ορισμένοι τύποι σε μύκητες δεν προκαλούν κανονικά λοιμώξεις στον άνθρωπο αλλά μπορούν να προκαλέσουν ασθένεια σε άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτές ονομάζονται ευκαιριακές λοιμώξεις.
Ποιος κινδυνεύει από μύκητες;
Οι μυκητιάσεις των γεννητικών οργάνων παρουσιάζουν αύξηση. Ο λόγος είναι η ευρεία και συνεχώς αυξανόμενη χρήση των αντιβιοτικών όπως επίσης και τα αντισυλληπτικά. Άλλα φάρμακα που μπορούν να επηρεάσουν το περιβάλλον των γεννητικών οργάνων και ιδιαίτερα του κόλπου, είναι δυνατόν να ευνοούν την ανάπτυξη μυκητίασης
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης μυκητιασικής λοίμωξης στα γεννητικά όργανα. Αυτά περιλαμβάνουν περιβαλλοντικούς παράγοντες καθώς και τι συμβαίνει στο σώμα σας όταν εκτίθεστε σε μύκητα.
Οι ομάδες ασθενών που είναι ευπαθείς στις μυκητιάσεις των γεννητικών οργάνων περιλαμβάνουν τους διαβητικούς, τις έγκυες γυναίκες, τους ασθενείς που λαμβάνουν αντιβίωση, γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά, τους καρκινοπαθείς, ασθενείς που παίρνουν χημειοθεραπεία, ασθενείς που έχουν μειωμένη άμυνα του οργανισμού- όπως μεταξύ άλλων αυτοί που πάσχουν από AIDS.
Τι είναι οι μολύνσεις στα γεννητικά όργανα;
Οι μολύνσεις στα γεννητικά όργανα είναι από τις πιο συχνές ιατρικές παθήσεις. Ευτυχώς, οι περισσότερες περιπτώσεις μπορούν να θεραπευτούν ή να ελεγχθούν με καθαρές συνήθειες και φάρμακα. Τα 3 πιο συνηθισμένα είναι:
Κνησμός στο πέος: Ένα κόκκινο εξάνθημα που εξαπλώνεται από το πέος προς τα μέσα, τους μηρούς, την πρωκτική περιοχή και τους γλουτούς.
Κολπικές μολύνσεις: Συμβαίνουν συχνά σε γυναίκες 20 έως 40 ετών και συχνά συνδέονται με τη χρήση αντιβιοτικών ή τον έλεγχο των γεννήσεων. Οι ορμονικές αλλαγές από την περίοδο, την εγκυμοσύνη ή το υψηλό σάκχαρο στο αίμα μπορούν επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο.
Φλεγμονή του πέους: Περιλαμβάνει οίδημα και ερυθρότητα της κεφαλής του πέους. Δεν είναι εύκολο να ελεγχθεί και συχνά εμφανίζεται σε άντρες χωρίς περιτομή. Βρέφη και παιδιά μπορούν επίσης να προσβληθούν από μολύνσεις στα γεννητικά όργανα.
Το συνηθισμένο εξάνθημα από την πάνα σε βρέφη και νήπια είναι συνήθως μια επιφανειακή λοίμωξη που προκαλείται από τους ίδιους μύκητες με άλλες λοιμώξεις σε υγρά μέρη του σώματος. Το εξάνθημα μπορεί να ελεγχθεί με συχνή αλλαγή και, εάν χρειάζεται, φαρμακευτικές σκόνες.
Ο μύκητας κάντιτα ζει κανονικά στο δέρμα ή στο έντερό μας ως σαπρόφυτο και δεν προκαλεί προβλήματα. Μπορεί όμως κάτω από ορισμένες συνθήκες, να αναπτυχθεί παθολογικά και να προκαλέσει μυκητίαση, την καντιτίαση.
Η καντιτίαση συνήθως δεν είναι ασθένεια που μεταδίδεται από το σεξ. Όμως αυτό δεν αποκλείεται να συμβαίνει σε ορισμένες περιπτώσεις.
Επιφανειακές λοιμώξεις στα γεννητικά όργανα
Για τους περισσότερους ανθρώπους, τα σημάδια είναι ερυθρότητα του δέρματος και φαγούρα. Στους άνδρες, η φαγούρα προκαλεί έντονο κνησμό. Μπορεί επίσης να έχετε αίσθημα καψίματος στη βουβωνική χώρα. Η φλεγμονή του πέους περιλαμβάνει ερυθρότητα και πρήξιμο.
Σε γυναίκες με κολπικές μολύνσεις τα σημεία είναι συχνότερα με ερυθρότητα και πρήξιμο στο κόλπο ή των χειλέων και του κοντινού ιστού. Μερικά δεν έχουν σημάδια και άλλα μπορεί να έχουν κάποια, αλλά μπορεί να είναι ανώδυνα και μακροχρόνια. Ορισμένες λοιμώξεις μπορούν επίσης να προκαλέσουν έντονο κνησμό ή κάψιμο που οδηγεί σε πόνο κατά το σεξ.
Τα συμπτώματα στις γυναίκες:
- Πόνος, φαγούρα, ερεθισμός, φλεγμονή στο αιδοίο και στον κόλπο
- Κολπικές εκκρίσεις
- Πρήξιμο και κοκκίνισμα του αιδοίου
- Η εσωτερική επιφάνεια του κόλπου μπορεί να είναι καλυμμένη με λευκό επίχρισμα
- Το δέρμα της περιοχής μπορεί να είναι ευαίσθητο και να παρουσιάζει σπασίματα
Οι άντρες συχνά δεν παρουσιάζουν συμπτώματα. Κάποτε η βάλανος και η ακροβυστία σε άνδρες που δεν έχουν υποβληθεί σε περιτομή, μπορεί να είναι κόκκινες, φλεγμονώδεις και να προκαλούν πόνο. Τα συμπτώματα αυτά επιδεινώνονται μετά από σεξουαλική επαφή.
Το άκρο του πέους μπορεί να παρουσιάζει μικρές πληγές ή να είναι καλυμμένο με λευκό επίχρισμα. Επίσης κάποτε είναι δυνατόν να υπάρχουν εκκρίσεις από το πέος.
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό, στην κλινική εικόνα του ασθενούς και σε συμπληρωματικές εξετάσεις. Η άμεση συλλογή υλικού από τον κόλπο, το αιδοίο ή το πέος και η εξέτασή του κάτω από το μικροσκόπιο, μπορούν να τεκμηριώσουν τη μόλυνση από κάντιτα. Επίσης είναι χρήσιμο να αποστέλλονται δείγματα στο εργαστήριο για καλλιέργειες.
Επεμβατικές Λοιμώξεις Γεννητικών Οργάνων
Τα σημάδια αυτών των λοιμώξεων δεν είναι οριστικά. Ορισμένα περιλαμβάνουν πυρετό και ρίγη που δεν υποχωρούν. Εάν η μόλυνση εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος, μπορεί να εμφανιστούν άλλα σημάδια, ανάλογα με το σημείο. Οι περιβαλλοντικοί μύκητες μπορούν να προκαλέσουν μικρά προβλήματα αναπνοής ή σημάδια που μοιάζουν με γρίπη.
Αιτίες
Ο όρος “μαγιά” χρησιμοποιείται συχνά σε λοιμώξεις που προκαλούνται από μύκητες, οι οποίοι: Εμφανίζονται στη φύση ως μούχλα. Είναι πιο περίπλοκοι από ιούς ή βακτήρια αριθμεί περισσότερα από 100.000 είδη, με μόνο 200 να προκαλούν ασθένειες. Η Candida albicans (Καντιτίαση) είναι η πιο πιθανή αιτία. Παρόλο που οι ζυμομύκητες συμβαίνουν σε εκατομμύρια ανθρώπους, εάν είστε υγιείς, δεν θα πρέπει να αποτελούν σημαντικό πρόβλημα υγείας.
Οι επιφανειακές λοιμώξεις εμπλέκουν το δέρμα, δεν εξαπλώνονται εύκολα προκαλούνται από Καντιτίαση, αλλά μπορούν να πολλαπλασιαστούν με αλλαγή στο pH ή την ισορροπία των ορμονών.
Οι επεμβατικές λοιμώξεις είναι ως επί το πλείστον ακίνδυνες. Μερικές εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και προκαλούν μόλυνση στο σώμα σας. Οι μύκητες μπορούν επίσης να γίνουν επεμβατικοί σε ορισμένα κλινικά περιβάλλοντα. Η μακρά παραμονή στα νοσοκομεία αυξάνει τον κίνδυνο.
Ο μύκητας μπορεί επίσης να συγκεντρωθεί στο ουροποιητικό σύστημα σε ασθενείς που χρησιμοποιούν καθετήρες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι ευκαιριακές λοιμώξεις μπορεί επίσης να προέρχονται από περιβαλλοντικούς μύκητες, π.χ. Κρυπτόκοκκο. Μερικοί άλλοι μύκητες που μπορούν να βρεθούν στο έδαφος, στα ζώα ή στα δέντρα.
Διάγνωση
Οι επιφανειακές λοιμώξεις στα γεννητικά όργανα από μύκητες εντοπίζονται με φυσική εξέταση και, μπορεί να χρειάζεται, μικροσκοπικός έλεγχος και μυκητιακή καλλιέργεια. Οι επεμβατικές ή ευκαιριακές λοιμώξεις μπορεί μερικές φορές να βρεθούν με τυπικές εργαστηριακές εξετάσεις.
Επαναλάβετε εξετάσεις ούρων που δείχνουν ερυθρά ή λευκά αιμοσφαίρια (σημάδια πρηξίματος) καθώς θα ειδοποιήσουν τον γιατρό για ένα υποκείμενο πρόβλημα. Μπορεί να χρειαστείτε υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία ώστε να ελέγξετε για επιδράσεις στα νεφρά ή την ουροδόχο κύστη.
Θεραπεία
Οι λοιμώξεις του δέρματος και στα γεννητικά όργανα από μύκητες μπορούν να θεραπευτούν ή να ελεγχθούν με καλές συνήθειες καθαρισμού. Συνιστάται συχνό μπάνιο και πλύσιμο/αλλαγή ρούχων, ειδικά κατά τη διάρκεια του ζεστού καιρού ή μετά από εφίδρωση.
Για τους περισσότερους ανθρώπους μια επιφανειακή λοίμωξη όπως ο κνησμός μπορεί να ελεγχθεί με αντιμυκητιασικές κρέμες που μπορούν να τοποθετηθούν στο δέρμα. Αυτές οι κρέμες διατίθενται στα φαρμακεία και σε αρκετές περιπτώσεις με συνταγή γιατρού. Έχουν πολλά ονόματα όπως βουτοκοναζόλη, κλοτριμαζόλη, μικροναζόλη και τερκοναζόλη. Για μακροχρόνιες λοιμώξεις μπορεί να χρειαστείτε ένα ισχυρότερο φάρμακο όπως η νυστατίνη ή φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα όπως η φλουκοναζόλη.
Οι περισσότερες κολπικές λοιμώξεις μπορούν να αντιμετωπιστούν με κολπικά υπόθετα ή κρέμες. Για μια συνεχιζόμενη λοίμωξη, τα φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα όπως η φλουκοναζόλη ή η κετοκοναζόλη μπορούν να βοηθήσουν. Για κολπικές λοιμώξεις που διαρκούν πολύ ή επανέρχονται, μπορεί να χρειαστεί να αλλάξετε τον τύπο του ελέγχου των γεννήσεων.
Εάν μια λοίμωξη της κεφαλής του πέους σε άντρα χωρίς περιτομή, δεν πάει καλά με κρέμες που τοποθετούνται στο δέρμα, τότε μπορεί να γίνει χειρουργική επέμβαση. Για μυκητιασικές ουρολοιμώξεις, περίπου στο ένα τρίτο των περιπτώσεων η αφαίρεση ή η αλλαγή ενός καθετήρα θα απαλλάξει τον ασθενή από τη μόλυνση.
Η θεραπεία στις γυναίκες περιλαμβάνει πλύσιμο με αντισηπτικό σκεύασμα και καλό στέγνωμα. Στη συνέχεια τοποθετούνται κρέμες με δράση κατά των μυκήτων που περιέχουν μικοναζόλη, τερκοναζόλη, τιοκοναζόλη, κλοτριμαζόλη ή άλλα φάρμακα κατά των μυκήτων. Οσο κρατά η θεραπεία με επάλειψη κρέμας δεν χρειάζεται το συχνό πλύσιμο της περιοχής το οποίο διώχνει την κρέμα πριν δράσει.
Στους άνδρες χρειάζεται πλύσιμο με αντισηπτικό σαπούνι των γεννητικών οργάνων και καλό στέγνωμα. Στη συνέχεια μπορούν να τοποθετηθούν ανάλογες αντιμυκητιακές κρέμες.
Σε ορισμένες ομάδες ασθενών μπορεί να είναι αναγκαίο να χορηγηθούν αντιμυκητιακά φάρμακα από το στόμα, όπως η κετοκοναζόλη, φλουκοναζόλη και ιτρακοναζόλη.
Επεμβατικές Λοιμώξεις
Οι διηθητικές μολύνσεις από μύκητες απαιτούν συστηματική αντιμυκητιασική θεραπεία (που λειτουργεί σε ολόκληρο το σώμα) όπως η αμφοτερικίνη Β, η φλουκοναζόλη, η ιτρακοναζόλη και η κασποφουγκίνη, καθώς και νεότερα φάρμακα που σχετίζονται με τη φλουκοναζόλη (ποσακοναζόλη).
Ο ρόλος των τροφίμων και των φυτικών θεραπειών
Οι ειδικοί δεν είναι σίγουροι για το ρόλο της διατροφής ή για το πώς θα μπορούσαν να βοηθήσουν τα φυτικά φάρμακα. Αλλά γνωρίζουν ότι τα άτομα με υψηλό σάκχαρο στο αίμα είναι πιο πιθανό να προσβληθούν από αυτές τις λοιμώξεις.
Οι περισσότεροι προτείνουν ότι εάν έχετε υψηλό σάκχαρο στο αίμα, πρέπει να παραλείψετε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες. Επίσης, το γιαούρτι μπορεί να είναι πηγή βοηθητικού βακτηρίου για το ουρογεννητικό σύστημα, έτσι πολλοί το συνιστούν για να σταματήσει ή να θεραπεύσει λοιμώξεις από ζυμομύκητες.
Σε γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά, κάποτε παρατηρείται επιδείνωση της καντιτίασης. Στις περιπτώσεις αυτές, συνήθως συστήνεται η διακοπή των αντισυλληπτικών για μερικούς μήνες. Επίσης γυναίκες που πήραν πρόσφατα αντιβιοτικά, συχνά αναπτύσσουν μύκητες. Για το λόγο αυτό, καλό είναι πάντοτε να γίνεται πρόληψη αυτού του φαινομένου και να ζητούν από τον γιατρό που τους χορηγεί τα φάρμακα να τις προφυλάσσει από την ανάπτυξη μυκητιάσεων.
