Το ενδομήτριο είναι η εσωτερική επένδυση της μήτρας. Κάθε μήνα, το ενδομήτριο πυκνώνει και ανανεώνεται, προετοιμάζοντας την εγκυμοσύνη. Εάν δεν συμβεί εγκυμοσύνη, το ενδομήτριο απορρίπτεται σε μια διαδικασία γνωστή ως έμμηνο ρύση.
Εάν πραγματοποιηθεί σύλληψη, το έμβρυο εμφυτεύεται στο ενδομήτριο. Οι καταστάσεις που αφορούν το ενδομήτριο και μπορεί να επηρεάσουν τη γονιμότητα περιλαμβάνουν:
- Αδενομύωση
- Σύνδρομο Asherman (συμφύσεις της μήτρας)
- Καρκίνος του ενδομητρίου
- Πολύποδες ενδομητρίου
- Ενδομητρίωση
- Ελάττωμα ωχρινικής φάσης
- Πολύ λεπτό ή πολύ παχύ ενδομήτριο
- Ιογενής λοίμωξη
Πώς λειτουργεί το ενδομήτριο
Η μήτρα αποτελείται από τρία στρώματα: τον τράχηλο, το μυομήτριο και το ενδομήτριο.
Ο τράχηλος είναι το εξωτερικό δέρμα της μήτρας. Εκκρίνει ένα υδαρές υγρό για να αποτρέψει την τριβή μεταξύ της μήτρας και των κοντινών οργάνων.
Το μυομήτριο είναι το μεσαίο στρώμα της μήτρας. Αυτό είναι το παχύτερο στρώμα της μήτρας. Το μυομήτριο αποτελείται από παχύ, λείο μυϊκό ιστό. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το μυομήτριο διαστέλλεται για να φιλοξενήσει το αναπτυσσόμενο μωρό. Κατά τη διάρκεια του τοκετού, οι συσπάσεις του μυομητρίου βοηθούν στη γέννηση.
Το ενδομήτριο αποτελεί την εσωτερική επένδυση της μήτρας. Είναι μια επένδυση του βλεννογόνου και αλλάζει σε πάχος κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου. Το ίδιο το ενδομήτριο αποτελείται από τρία στρώματα:
Βασική στιβάδα: Γνωστή και ως βασική στιβάδα, αυτή είναι η βαθύτερη ενδομήτρια στιβάδα που βρίσκεται απέναντι από το μυομήτριο. Δεν αλλάζει πολύ σε όλο τον κύκλο. Σκεφτείτε το ως τη βάση από την οποία αναπτύσσονται τα μεταβαλλόμενα στρώματα του ενδομητρίου.
Stratum spongiosum: Πρόκειται για ένα σπογγώδες ενδιάμεσο στρώμα του ενδομητρίου.
Stratum compactum: Πρόκειται για το εξωτερικό στρώμα του ενδομητρίου. Είναι πιο λεπτό και πιο συμπαγές σε σύγκριση με τις άλλες στοιβάδες του ενδομητρίου.
Είναι η σπογγώδης στιβάδα και η συμπαγής στιβάδα που αλλάζουν δραματικά κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου. Μαζί, αυτά τα δύο στρώματα είναι γνωστά ως λειτουργικό στρώμα ή λειτουργικό στρώμα. Το λειτουργικό στρώμα περνά από τρία κύρια στάδια κάθε κύκλο.
Πολλαπλασιαστική φάση
Αυτό συμβαίνει όταν το ενδομήτριο πυκνώνει, προετοιμάζοντας τη μήτρα για ένα έμβρυο. Αυτό το στάδιο ξεκινά την πρώτη ημέρα της εμμήνου ρύσεως και συνεχίζεται μέχρι την ωορρηξία. Η ορμόνη οιστρογόνο είναι ζωτικής σημασίας για το σχηματισμό ενός υγιούς ενδομητρίου.
Το ενδομήτριο επίσης αγγειώνεται κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μέσω ευθειών και σπειροειδών αρτηριών. Αυτές οι αρτηρίες παρέχουν ουσιαστική ροή αίματος στο ενδομήτριο.
Εκκριτική Φάση
Σε αυτή τη φάση, το ενδομήτριο αρχίζει να εκκρίνει απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και υγρά. Η προγεστερόνη είναι η απαραίτητη ορμόνη για αυτή τη φάση. Αυτή η φάση ξεκινά μετά την ωορρηξία και συνεχίζεται μέχρι την έμμηνο ρύση. Οι αδένες του ενδομητρίου εκκρίνουν πρωτεΐνες, λιπίδια και γλυκογόνο. Αυτά χρειάζονται για τη θρέψη ενός εμβρύου. Αποτρέπουν επίσης τη διάσπαση του ενδομητρίου.
Εάν ένα έμβρυο εμφυτευτεί στο τοίχωμα του ενδομητρίου, ο αναπτυσσόμενος πλακούντας θα αρχίσει να εκκρίνει ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπική ορμόνη (hCG). Αυτή η ορμόνη εγκυμοσύνης δίνει στη συνέχεια σήμα στο ωχρό σωμάτιο (στις ωοθήκες) να συνεχίσει να παράγει προγεστερόνη, η οποία διατηρεί το ενδομήτριο.
Επίσης, με την απόσυρση της προγεστερόνης, οι σπειροειδείς αρτηρίες που τροφοδοτούσαν το ενδομήτριο με ροή αίματος αρχίζουν να συστέλλονται. Αυτό στη συνέχεια οδηγεί στη διάσπαση του λειτουργικού στρώματος του ενδομητρίου. Τέλος, το ενδομήτριο αποβάλλεται από τη μήτρα μέσω της εμμήνου ρύσεως και ο κύκλος ξεκινά εκ νέου.
Πάχος
Εάν υποβάλλεστε σε θεραπεία γονιμότητας, ο γιατρός σας για τη γονιμότητα μπορεί να αναφέρει ότι το ενδομήτριό σας είναι πολύ λεπτό ή ακόμη και πολύ παχύ. Το πάχος του ενδομητρίου προσδιορίζεται με κολπικό υπερηχογράφημα. Δεν υπάρχει σαφής ορισμός για το τι είναι «πολύ λεπτό» ή «πολύ παχύ». Κάθε γιατρός έχει μια ελαφρώς διαφορετική γνώμη για αυτό το θέμα.
Αυτό που ξέρουμε είναι ότι το πολύ λεπτό ή παχύ ενδομήτριο μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες επιτυχούς εγκυμοσύνης. Έρευνες έχουν δείξει ότι μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εμφύτευση εμβρύου ή να αυξήσει τις πιθανότητες αποβολής.
Η κακή ανταπόκριση των ωοθηκών σχετίζεται με ένα λεπτό ενδομήτριο. Η μακροχρόνια χρήση αντισυλληπτικών χαπιών θεωρείται επίσης ότι προκαλεί προσωρινά λεπτό ενδομήτριο. Ένα ιστορικό ανορεξίας (χαμηλού δείκτη μάζας σώματος) μπορεί να επηρεάσει την επένδυση του ενδομητρίου και να την κάνει να λεπτύνει.
Κάποια στιγμή, ελαττώματα ωχρινικής φάσης (LPD) διαγνώστηκαν μέσω βιοψίας ενδομητρίου. Αυτό γίνεται ακόμα μερικές φορές. Συχνότερα, τα ελαττώματα της ωχρινικής φάσης μπορούν να διαγνωστούν μέσω της εξέτασης των επιπέδων προγεστερόνης. Εάν τα επίπεδα δεν είναι αρκετά υψηλά ή δεν διατηρούνται αρκετά, αυτό μπορεί να υποδηλώνει ανεπάρκεια ωχρινικής φάσης.
Άλλα πιθανά σημάδια ελαττώματος ωχρινικής φάσης είναι κηλίδες μετά την ωορρηξία αλλά πριν από την έναρξη της εμμήνου ρύσεως και/ή μια σύντομη ωχρινική φάση (λιγότερο από 12 έως 14 ημέρες) σε ένα διάγραμμα βασικής θερμοκρασίας σώματος.
Οι γυναίκες που καταγράφουν τη βασική θερμοκρασία του σώματός τους μπορεί να αναγνωρίσουν αυτό το μη φυσιολογικό μοτίβο πριν συνειδητοποιήσουν ότι έχουν πρόβλημα γονιμότητας. Αυτό είναι ένα από τα πολλά πλεονεκτήματα της χαρτογράφησης.
Ενδομητρίωση
Η ενδομητρίωση είναι μια κατάσταση κατά την οποία το ενδομήτριο βρίσκεται έξω από την κοιλότητα της μήτρας. Είναι συχνή αιτία υπογονιμότητας. Ενώ η ενδομητρίωση ορίζεται κυρίως από τον ενδομητρικό ιστό που αναπτύσσεται σε λάθος σημεία, μπορεί επίσης να επηρεάσει το περιβάλλον της μήτρας, το ίδιο το ενδομήτριο και την ωορρηξία.
Πολύποδες ενδομήτριου
Ένας πολύποδας ενδομητρίου είναι μια υπερανάπτυξη του ενδομητρίου. Συνήθως είναι μη καρκινικά και καλοήθη, αλλά όχι πάντα. Η παρουσία ενός ενδομητρικού πολύποδα μπορεί να προκαλέσει υπογονιμότητα, αλλά όχι απαραίτητα.
Εάν δυσκολεύεστε να συλλάβετε, ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει χειρουργική αφαίρεση του πολύποδα. Αυτό μπορεί να σας επιτρέψει να συλλάβετε χωρίς πρόσθετες θεραπείες γονιμότητας.
Αδενομύωση
Αδενομύωση είναι όταν το ενδομήτριο μεγαλώνει στο μυομήτριο (το μυϊκό στρώμα της μήτρας). Μπορεί να προκαλέσει επώδυνες, βαριές περιόδους. Η αδενομύωση μερικές φορές ονομάζεται «ενδομητρίωση της μήτρας». Είναι πιο συχνή σε περιεμμηνοπαυσιακές γυναίκες, αλλά μπορεί επίσης να παρατηρηθεί σε γυναίκες στα τέλη της δεκαετίας των 30 και 40.
Οι κύριες θεραπείες για την αδενομύωση ήταν η ενδοσκοπική αφαίρεση του ενδομητρίου (η οποία περιλαμβάνει την καταστροφή του ενδομητρίου) ή η υστερεκτομή (που είναι η αφαίρεση της μήτρας). Καμία από αυτές τις θεραπείες δεν είναι κατάλληλη εάν εξακολουθείτε να θέλετε να κάνετε παιδιά. Για τις γυναίκες που θέλουν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους, οι επιλογές περιλαμβάνουν:
- Επιλεκτικός εμβολισμός (ο οποίος απευθύνεται μόνο στην περιοχή της αδενομύωσης και όχι σε ολόκληρο το ενδομήτριο)
- Ορμονικές θεραπείες με αγωνιστές GnRH
- Συνδυασμός ορμονικής και χειρουργικής θεραπείας
Σύνδρομο Άσερμαν
Το σύνδρομο Asherman είναι όταν σχηματίζονται ενδομήτριες συμφύσεις μέσα στη μήτρα. Αυτός είναι ουλώδης ιστός που αναπτύσσεται σε φύλλα μέσα στη μήτρα. Μπορεί να προκληθεί από επαναλαμβανόμενες διαστολές και απόξεση (D&C), πυελική λοίμωξη, καισαρική τομή και άλλες χειρουργικές επεμβάσεις της μήτρας. Μερικές φορές, η αιτία της είναι άγνωστη.
Το σύνδρομο Asherman μπορεί να προκαλέσει προβλήματα με τη σύλληψη και επαναλαμβανόμενες αποβολές. Μπορεί να αντιμετωπιστεί κατά τη διάρκεια μιας υστεροσκόπησης, μια διαδικασία που επιτρέπει τόσο τη διάγνωση όσο και την αφαίρεση του ουλώδους ιστού.
Ιογενής Λοίμωξη του Ενδομητρίου
Μια ιογενής λοίμωξη που εντοπίζεται στο ενδομήτριο μπορεί να προκαλέσει υπογονιμότητα και επαναλαμβανόμενη απώλεια εγκυμοσύνης. Αν και αυτό είναι ακόμα μια θεωρία και στα πολύ πρώιμα στάδια της έρευνας, θα μπορούσε να εξηγήσει ορισμένες περιπτώσεις «ανεξήγητης» υπογονιμότητας.
Η οικογένεια των ιών του έρπητα είναι επίσης υπεύθυνη για την ανεμοβλογιά, τη μονοπυρήνωση και το κοινό κρυολόγημα. Ο HHV-6 είναι ύποπτος ότι μεταδίδεται μέσω του σάλιου και είναι πιο γνωστό ότι προκαλεί ένα κοινό ιογενές παιδικό εξάνθημα, τη ροδοζόλα.
Όπως και οι άλλοι ιοί του έρπητα, ακόμη και αφού περάσει η αρχική μόλυνση, ο ιός παραμένει αδρανής στο σώμα. Οι ερευνητές υποπτεύονται ότι ο HHV-6 μπορεί να σχετίζεται με άλλα προβλήματα υγείας, πέρα από τα παιδικά εξανθήματα.
Μια μελέτη στην Ιταλία σε 30 υπογόνιμες γυναίκες και 36 ελέγχους (που είχαν ήδη γεννήσει τουλάχιστον ένα παιδί) εξέτασε εάν το HHV-6A μπορεί να συσχετιστεί με τη στειρότητα. Όλες οι γυναίκες στη μελέτη είχαν βιοψίες ενδομητρίου. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι από τις υπογόνιμες γυναίκες, το 43% είχε γενετικά στοιχεία του ιού HHV-6A στα ενδομήτριά τους δείγματα.
Ωστόσο, καμία από τις γυναίκες της (γόνιμης) ομάδας ελέγχου δεν είχε ίχνη DNA του HHV-6A στις βιοψίες της. Πρέπει να γίνουν μεγαλύτερες μελέτες και είναι άγνωστο ποια θα ήταν η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τις γυναίκες με την παρουσία του ιού HHV-6A.
Ορισμένες πιθανότητες που μπορεί να διερευνήσει η μελλοντική έρευνα περιλαμβάνουν αντιιικά φάρμακα ή ανοσολογικές θεραπείες (που προορίζονται για να ηρεμήσουν τη φυσική ανοσολογική απόκριση του σώματος στον ιό, η οποία μπορεί να παρεμβαίνει στην εμφύτευση εμβρύου ή να επιτίθεται στο έμβρυο πριν αναπτυχθεί σε μωρό).
Add Comment