Ταχύπνοια: Πότε είναι φυσιολογική και πότε υπάρχουν παθολογικά αίτια

Η ταχύπνοια συμβαίνει, όταν αναπνέετε πιο γρήγορα από το κανονικό. Ο φυσιολογικός αναπνευστικός ρυθμός μπορεί να ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία και τη δραστηριότητα. Για τους περισσότερους ενήλικες, είναι συνήθως μεταξύ 12 και 20 αναπνοών ανά λεπτό, όταν βρίσκονται σε ηρεμία. Η υπέρπνοια περιγράφει γρήγορη, βαθιά αναπνοή, ενώ η ταχύπνοια αναφέρεται σε γρήγορη, ρηχή αναπνοή.

Συμπτώματα

Η ταχύπνοια μπορεί να εμφανιστεί με άλλα συμπτώματα, όπως:

• Δύσπνοια: δύσπνοια και η αίσθηση ότι δεν μπορείτε να πάρετε αρκετό αέρα
• Κυάνωση: μπλε-χρωματισμένα δάχτυλα και χείλη
• Ανάσυρση

Ταχύπνοια μπορεί επίσης να εμφανιστεί χωρίς εμφανή συμπτώματα. Αυτό είναι σύνηθες όταν σχετίζεται με καταστάσεις όπως:

• Μεταβολικές ανισορροπίες
• Παθήσεις του κεντρικού νευρικού συστήματος

Ταχύπνοια vs Δύσπνοια

Μερικοί άνθρωποι με ταχύπνοια μπορεί να αισθάνονται έντονη δύσπνοια. Άλλοι μπορεί να μην παρατηρήσουν καθόλου δυσκολία στην αναπνοή. Η δύσπνοια μπορεί να εμφανιστεί με φυσιολογικό ρυθμό αναπνοής, υψηλό ρυθμό αναπνοής ή χαμηλό ρυθμό αναπνοής. Μπορεί επίσης να εμφανιστεί τόσο με ρηχό μοτίβο αναπνοής, όσο και με μοτίβο βαθιάς αναπνοής.

Αιτίες Ταχύπνοιας

Υπάρχουν τόσο φυσιολογικά αίτια ταχύπνοιας, όσο και παθολογικά αίτια.

Φυσιολογικά αίτια

Μια φυσιολογική αιτία αναφέρεται στη φυσιολογική ικανότητα του σώματος να διορθώνει μια μη φυσιολογική κατάσταση. Η ταχύπνοια δεν είναι από μόνη της μια ανώμαλη σωματική απόκριση. Μάλλον, είναι μια φυσιολογική απάντηση σε κάτι μη φυσιολογικό, που συμβαίνει στο σώμα.

Η ταχύπνοια μπορεί να προκληθεί από τρεις κύριες φυσιολογικές διεργασίες:

• Ανισορροπία μεταξύ αερίων του αναπνευστικού: Ένα χαμηλό επίπεδο οξυγόνου στο αίμα ονομάζεται υποξαιμία. Ένα αυξημένο επίπεδο διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα ονομάζεται υπερκαπνία. Και τα δύο αυτά μπορεί να προκαλέσουν ταχύπνοια.
• Ανισορροπία οξέος-βάσης: Όταν το σώμα αισθάνεται, ότι το αίμα είναι πολύ όξινο, διώχνει το διοξείδιο του άνθρακα από τους πνεύμονες σε μια προσπάθεια να απαλλάξει το σώμα από το οξύ. Αυτό μπορεί επίσης να προκαλέσει ταχύπνοια.
• Πυρετός: Όταν έχετε πυρετό, η αναπνοή σας γίνεται πιο γρήγορη, καθώς το σώμα σας προσπαθεί να απελευθερώσει θερμότητα.

Σε αυτά τα παραδείγματα, η ταχύπνοια δεν είναι παθολογική. Αντίθετα, είναι ο τρόπος με τον οποίο το σώμα αντισταθμίζει μια ανωμαλία.

Παθολογικά αίτια

Μια παθολογική αιτία δεν είναι μια προσπάθεια αποκατάστασης της ισορροπίας στο σώμα. Σε αυτήν την περίπτωση, συμβαίνει το αντίθετο. Για παράδειγμα, μπορεί να έχετε ρηχή, γρήγορη αναπνοή ως αντίδραση σε άγχος ή φόβο. Αυτό δεν είναι κάτι που το σώμα σας κάνει για να αποκαταστήσει την ισορροπία.

Συνθήκες που μπορεί να προκαλέσουν ταχύπνοια

Ένα ευρύ φάσμα ιατρικών παθήσεων μπορεί να οδηγήσει σε ταχύπνοια. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Καταστάσεις που σχετίζονται με τους πνεύμονες: Οι πνευμονικές ασθένειες μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα οξυγόνου ή να αυξήσουν τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα. Η γρήγορη αναπνοή προσπαθεί να επαναφέρει αυτά τα επίπεδα στο φυσιολογικό. Αυτές οι καταστάσεις περιλαμβάνουν τη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), το άσθμα, την πνευμονία, την πνευμονική ίνωση, την κατάρρευση του πνεύμονα, την πνευμονική εμβολή και άλλα.
• Παθήσεις που σχετίζονται με την καρδιά: Καταστάσεις όπως καρδιακή ανεπάρκεια, αναιμία ή υπολειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί να οδηγήσουν σε καρδιαγγειακές αλλαγές που μπορεί να προκαλέσουν ταχύπνοια.
• Υπεραερισμός: Αυτό μπορεί να συμβεί λόγω πόνου, άγχους ή άλλων καταστάσεων.
• Μεταβολική οξέωση: Όταν το επίπεδο του οξέος στο αίμα είναι πολύ υψηλό, ο ρυθμός της αναπνοής αυξάνεται για να διώξει το διοξείδιο του άνθρακα. Ορισμένες αιτίες αυτού περιλαμβάνουν τη διαβητική κετοξέωση, τη γαλακτική οξέωση και την ηπατική εγκεφαλοπάθεια.
• Καταστάσεις που σχετίζονται με το κεντρικό νευρικό σύστημα: Η ταχύπνοια μπορεί να προκληθεί από εγκεφαλικές ανωμαλίες, όπως όγκους εγκεφάλου.
• Χρήση ορισμένων φαρμάκων: Φάρμακα όπως η ασπιρίνη, τα διεγερτικά και η μαριχουάνα μπορεί να προκαλέσουν γρήγορο, ρηχό ρυθμό αναπνοής.

Σε άτομα που νοσηλεύονται, η ταχύπνοια μπορεί να είναι σημάδι, ότι αναπτύσσεται πνευμονία. Αυτό το σύμπτωμα εμφανίζεται συχνά, πριν από άλλα εμφανή σημάδια πνευμονίας.