Θυρεοειδίτιδα: Ποιοι είναι οι βασικοί τύποι θυρεοειδίτιδας;

Η θυρεοειδίτιδα είναι φλεγμονή του θυρεοειδούς αδένα. Υπάρχουν διάφοροι τύποι θυρεοειδίτιδας και η θεραπεία είναι διαφορετική για τον καθένα. Υπάρχει η Θυρεοειδίτιδα Hashimoto, η Θυρεοειδίτιδα De Quervain (ονομάζεται επίσης υποξεία θυρεοειδίτιδα), η σιωπηλή ή επιλόχεια θυρεοειδίτιδα και η Οξεία θυρεοειδίτιδα

Ποια είναι τα συμπτώματα της θυρεοειδίτιδας;

Τα συμπτώματα της θυρεοειδίτιδας μπορεί να ποικίλλουν ευρέως. Γενικά, μια φλεγμονή του θυρεοειδούς σας προκαλεί τα συμπτώματα είτε του υπο- ή του υπερθυρεοειδισμού, ανάλογα με τον τύπο της θυρεοειδίτιδας που έχετε.

Τα τυπικά συμπτώματα υποθυρεοειδισμού (που παρουσιάζονται από άτομα με θυρεοειδίτιδα Hashimoto) περιλαμβάνουν:

• Κόπωση
• Αύξηση βάρους
• Δυσκοιλιότητα
• Ξηρό δέρμα
• Κατάθλιψη
• Κακή αντοχή στην άσκηση

Τα τυπικά συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού (που παρουσιάζονται από άτομα με θυρεοειδίτιδα De Quervain, σιωπηλή θυρεοειδίτιδα, θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό) περιλαμβάνουν:

• Ανησυχία
• Αυπνία
• Αίσθημα παλμών
• Κόπωση
• Απώλεια βάρους
• Ευερεθιστότητα

Επιπλέον, εάν έχετε (υποξεία) θυρεοειδίτιδα De Quervain, πιθανότατα θα εμφανίσετε συμπτώματα μοναδικά σε αυτόν τον τύπο θυρεοειδίτιδας, που χαρακτηρίζεται από διογκωμένο, επώδυνο θυρεοειδή αδένα:

• Πόνος στον θυρεοειδή
• Πυρετός
• Πρήξιμο του θυρεοειδούς

Η οξεία θυρεοειδίτιδα που προκαλείται ως αποτέλεσμα χειρουργικής επέμβασης στον αυχένα συχνά δεν παρουσιάζει καθόλου συμπτώματα, αλλά για μερικούς τα ακόλουθα σημάδια υποδεικνύουν, ότι πρέπει να καλέσετε τον γιατρό σας για να ελέγξει αμέσως τον θυρεοειδή σας:

• Ανησυχία
• Ταχυπαλμίες

Τι προκαλεί το πρήξιμο του θυρεοειδούς;

Ένας διογκωμένος θυρεοειδής μπορεί να έχει διάφορες αιτίες. Σε πολλές περιπτώσεις, το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος επιτίθεται στον θυρεοειδή, αναγκάζοντας τον να σταματήσει να λειτουργεί σωστά και να παράγει πάρα πολλή ή πολύ λίγη θυρεοειδική ορμόνη (όπως συμβαίνει με τη νόσο του Graves ή τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto). Ένας πρησμένος θυρεοειδής ή βρογχοκήλη μπορεί επίσης να προκληθεί από λοίμωξη, αλληλεπίδραση φαρμάκων, οζίδια στον αδένα, φλεγμονή, ανεπάρκεια ιωδίου ή ως αντίδραση μετά την εγκυμοσύνη.

Τύποι θυρεοειδίτιδας

Θυρεοειδίτιδα Hashimoto

Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, που ονομάζεται επίσης αυτοάνοση ή χρόνια λεμφοκυτταρική θυρεοειδίτιδα, είναι ο πιο κοινός τύπος θυρεοειδίτιδας. Πήρε το όνομά του από τον Ιάπωνα γιατρό Hakaru Hashimoto, ο οποίος το περιέγραψε για πρώτη φορά το 1912. Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι η πιο κοινή αιτία υποθυρεοειδισμού.

Ο θυρεοειδής αδένας είναι πάντα διευρυμένος στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto, αν και μόνο η μία πλευρά μπορεί να είναι αρκετά διευρυμένη για να τον αισθάνεστε. Κατά τη διάρκεια αυτής της ασθένειας, τα κύτταρα του θυρεοειδούς γίνονται αναποτελεσματικά στη μετατροπή του ιωδίου σε θυρεοειδική ορμόνη και «αντισταθμίζουν» μεγεθύνοντας.

Η πρόσληψη ραδιενεργού ιωδίου μπορεί να είναι παράδοξα υψηλή, επειδή ο αδένας διατηρεί την ικανότητα να προσλαμβάνει ή να «παγιδεύει» ιώδιο, ακόμη και αφού έχει χάσει την ικανότητά του να παράγει θυρεοειδική ορμόνη.

Καθώς η νόσος εξελίσσεται, η TSH (θυρεοειδοτρόπος ορμόνη) αυξάνεται. Η υπόφυση προσπαθεί να παρακινήσει τον θυρεοειδή να παράγει περισσότερη ορμόνη και η Τ4 (μια διαφορετική ορμόνη του θυρεοειδούς) πέφτει, καθώς ο θυρεοειδής δεν μπορεί να το κάνει. Αυτή η ακολουθία γεγονότων μπορεί να συμβεί σε σχετικά σύντομο διάστημα μερικών εβδομάδων ή μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια.

Η θεραπεία πρέπει να ξεκινά με αντικατάσταση θυρεοειδικών ορμονών. Αυτό αποτρέπει ή διορθώνει τον υποθυρεοειδισμό και επίσης γενικά εμποδίζει τον αδένα να μεγαλώσει.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο θυρεοειδής αδένας θα μειωθεί σε μέγεθος, μόλις ξεκινήσει η αντικατάσταση θυρεοειδικών ορμονών. Τα αντισώματα του θυρεοειδούς υπάρχουν στο 95% των ασθενών με θυρεοειδίτιδα Hashimoto και χρησιμεύουν ως χρήσιμος «δείκτης» για την αναγνώριση της νόσου χωρίς βιοψία ή χειρουργική επέμβαση θυρεοειδούς. Τα αντισώματα του θυρεοειδούς μπορεί να παραμείνουν για χρόνια, αφού η νόσος έχει αντιμετωπιστεί επαρκώς. Ο ασθενής βρίσκεται σε διαδικασία αντικατάστασης θυρεοειδικών ορμονών.

Θυρεοειδίτιδα De Quervain

Η θυρεοειδίτιδα De Quervain (ονομάζεται επίσης υποξεία ή κοκκιωματώδης θυρεοειδίτιδα) περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1904 και είναι πολύ λιγότερο συχνή από τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Γενικά, χαρακτηρίζεται από το ότι ο θυρεοειδής διογκώνεται γρήγορα και γίνεται πολύ επώδυνος και ευαίσθητος.

Ο αδένας απελευθερώνει θυρεοειδική ορμόνη στο αίμα. Ωστόσο, ο αδένας σταματά να προσλαμβάνει ιώδιο (η πρόσληψη ραδιενεργού ιωδίου είναι πολύ χαμηλή) και ο υπερθυρεοειδισμός γενικά υποχωρεί τις επόμενες εβδομάδες.

Το κύριο σύμπτωμα της υποξείας θυρεοειδίτιδας είναι το οίδημα, που κάνει τον θυρεοειδή να πονάει. Οι ασθενείς συχνά αρρωσταίνουν με πυρετό και προτιμούν να είναι στο κρεβάτι. Τα αντισώματα του θυρεοειδούς δεν υπάρχουν στο αίμα, αλλά ο ρυθμός καθίζησης (που μετρά τη φλεγμονή) είναι πολύ υψηλός.

Αν και αυτός ο τύπος θυρεοειδίτιδας μοιάζει με λοίμωξη εντός του θυρεοειδούς αδένα, δεν έχει εντοπιστεί ποτέ μολυσματικός παράγοντας και τα αντιβιοτικά δεν είναι χρήσιμα. Η θεραπεία είναι συνήθως ανάπαυση στο κρεβάτι και φάρμακο για τη μείωση της φλεγμονής του ερεθισμένου θυρεοειδούς. Περιστασιακά η κορτιζόνη (στεροειδή, που μειώνουν τη φλεγμονή) και η θυρεοειδική ορμόνη (για να «ξεκουράσει» τον θυρεοειδή αδένα), μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε παρατεταμένες περιπτώσεις.

Σχεδόν όλοι οι ασθενείς αναρρώνουν και ο θυρεοειδής αδένας επανέρχεται στο φυσιολογικό μετά από αρκετές εβδομάδες ή μήνες. Μερικοί ασθενείς θα έχουν υποθυρεοειδισμό, μόλις υποχωρήσει η φλεγμονή και ως εκ τούτου θα πρέπει να παραμείνουν σε αντικατάσταση θυρεοειδικών ορμονών επ’ αόριστον. Οι υποτροπές είναι ασυνήθιστες.

Σιωπηλή θυρεοειδίτιδα

Η σιωπηλή θυρεοειδίτιδα είναι ο τρίτος και λιγότερο συχνός τύπος θυρεοειδίτιδας. Αναγνωρίστηκε τη δεκαετία του 1970, αν και πιθανότατα υπήρχε και αντιμετωπίστηκε ως νόσος του Graves τα προηγούμενα χρόνια.

Αυτός ο τύπος θυρεοειδίτιδας μοιάζει με συνδυασμό θυρεοειδίτιδας Hashimoto και θυρεοειδίτιδας De Quervain. Η εξέταση αίματος για τον θυρεοειδή είναι υψηλή και η πρόσληψη ραδιενεργού ιωδίου είναι χαμηλή (όπως η θυρεοειδίτιδα του De Quervain), αλλά δεν υπάρχει πόνος και η βιοψία με βελόνα μοιάζει με τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Η πλειοψηφία των ασθενών είναι νεαρές γυναίκες μετά την εγκυμοσύνη.

Η ασθένεια συνήθως δεν χρειάζεται θεραπεία και το 80% των ασθενών εμφανίζει πλήρη ανάρρωση και επιστροφή του θυρεοειδούς αδένα στο φυσιολογικό μετά από 3 μήνες. Τα συμπτώματα είναι παρόμοια με τη νόσο του Graves, αλλά πιο ήπια. Ο θυρεοειδής αδένας είναι ελαφρώς διευρυμένος και δεν εμφανίζεται εξόφθαλμος.

Η θεραπεία είναι συνήθως ανάπαυση στο κρεβάτι με β-αναστολείς για τον έλεγχο των καρδιακών παλμών (φάρμακα για την πρόληψη των ταχέων καρδιακών παλμών). Δεν χρειάζεται ποτέ ραδιενεργό ιώδιο, χειρουργική επέμβαση ή αντιθυρεοειδική φαρμακευτική αγωγή. Μερικοί ασθενείς απέκτησαν μόνιμα υποθυρεοειδισμό.

Οξεία θυρεοειδίτιδα

Μέχρι σήμερα, αυτή η πάθηση έχει υποαναφερθεί, αλλά εκτιμάται ότι εμφανίζεται αρκετά συχνά, ιδιαίτερα μετά από χειρουργική επέμβαση στον αυχένα. Ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους, που κάποιος μπορεί να εμφανίσει θυρεοειδίτιδα είναι μετά από χειρουργική επέμβαση στον αυχένα ή συμμετοχή του θυρεοειδούς αδένα. Η πραγματοποίηση οποιασδήποτε χειρουργικής επέμβασης ενέχει κάποιο κίνδυνο και στην περίπτωση χειρουργικής επέμβασης παραθυρεοειδούς, ένα κοινό αποτέλεσμα είναι παροδική ή προσωρινή μετεγχειρητική θυρεοειδίτιδα.

Εκείνοι που αναπτύσσουν μετεγχειρητική θυρεοειδίτιδα, πρέπει να ξέρουν ότι αντιμετωπίζεται εύκολα με φαρμακευτική αγωγή για έναν έως τρεις μήνες για να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και στην αποκατάσταση της υγιούς λειτουργίας του θυρεοειδούς. Σπάνια, ωστόσο, υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος αυτή η οξεία θυρεοειδίτιδα να εξελιχθεί σε θυρεοτοξίκωση, η οποία θα απαιτήσει ειδική ιατρική αντιμετώπιση.